Ook regeringsadviseur WRR pleit voor groter leger: 'Meer cyberreservisten nodig'
De wereldorde is aan het verschuiven en dat leidt tot reële risico's voor Nederland, maar we erkennen de "complexiteit van de problemen niet". Dat zegt de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR), een van de belangrijkste adviseurs van d
De wereldorde is aan het verschuiven en dat leidt tot reële risico's voor Nederland, maar we erkennen de "complexiteit van de problemen niet". Dat zegt de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR), een van de belangrijkste adviseurs van de regering.
"De houding is nu: wij schuilen achter de dijken en het raakt ons niet", zegt WRR-voorzitter Corien Prins tegen Nieuwsuur. Het nieuwe kabinet, dat dinsdag van start gaat, moet aan de slag om de weerbaarheid te vergroten.
Cyberreservisten
De WRR pleit onder meer voor het aantrekken van veel meer reservisten. Eerder deed onder andere commandant der strijdkrachten Onno Eichelsheim een vergelijkbare oproep: "Je moet er vanuit kunnen gaan dat je daadwerkelijk in een conflict terechtkomt."
Na de Koude Oorlog werd het Nederlandse leger sterk ingekrompen en vooral nog ingezet voor internationale vredesmissies. Beschermen van eigen grondgebied leek niet meer nodig, misschien zelfs nooit meer. Maar sinds de Russische invasie van Oekraïne is die houding snel gedraaid.
Maar niet alleen voor een mogelijk fysiek conflict is het nodig om extra reservisten achter de hand te hebben, stelt de WRR. "Als Nederland bij een cyberaanval op drie terreinen digitaal plat gaat, hebben we een groot probleem", zegt Prins. "De kans dat zoiets gebeurt is reëel. Meer werknemers met kennis op het gebied van cyber, zouden óók reservist moeten zijn."
Potentiële doelwitten
Het nieuwe kabinet wil de uitgaven aan Defensie vergroten in lijn met de NAVO-norm. In het hoofdlijnenakkoord onderstrepen de coalitiepartijen bovendien het belang van het "verhogen van de maatschappelijke weerbaarheid".
De WRR vindt dit nog te beperkt. Prins: "Het is positief dat een been wordt bijgetrokken op het gebied van defensie en ook de blijvende steun aan Oekraïne. Maar ook onze economie wordt geraakt door de spanningen in de wereld."
Nederland is op veel economische sectoren kwetsbaar, stelt de WRR. De Rotterdamse haven, de vele energie- en communicatiekabels in de Noordzee en de hoogtechnologische industrie, denk aan chipsfabrikant ASML, zijn potentiële doelwitten van spionage en (cyber)aanvallen van onder meer China. Dat vereist betere bescherming.
Hier ligt ook een taak voor de burger, zegt Prins. "Je moet zorgen voor betere beveiliging van je laptop om te voorkomen dat China via jouw laptop in andere systemen komt en de boel platlegt."
Om onze kwetsbaarheid te verkleinen stelt de WRR zelfs het Nederlandse "verdienmodel" ter discussie: moet onze open economie wel zo open blijven? Prins: "Hoe lang blijft de tuinbouw nog afhankelijk van buitenlands gas? We moeten keuzes maken en prioriteiten stellen. Wil je de afhankelijkheden aanhouden of af bouwen?"
Die afhankelijkheid van het buitenland zit 'm ook in te krappe voorraden. "Het bedrijfsleven en de overheid moeten zorgen voor genoeg buffers. In Duitsland legt het bedrijfsleven al voorraden aan. Wij houden nu nog te weinig achter de hand omdat alles just in time moet."
Als voorbeeld noemt Prins paracetamol. Voor de grondstoffen daarvan is Nederland grotendeels afhankelijk van China en India. Een (handels)conflict met een van die landen kan de voorraad snel in gevaar brengen.
In het hoofdlijnenakkoord schrijft het nieuwe kabinet dat "veiligheid en weerbaarheid vereisen dat Nederland strategische voorraden aanhoudt van essentiële zaken zoals medicijnen". Ook het zeker stellen van "voedselzekerheid" en "vitale infrastructuur, waaronder watervoorraad en energie" zijn vereist.
Deze woorden stellen Prins nog niet helemaal gerust. "De nieuwe regering moet duidelijk zijn, keuzes maken en alle burgers hier goed in meenemen."
Verwant
Deel deze pagina
Gastberichten door Easy Branches
