Dit verandert op 1 januari 2025: AOW, NHG, zzp, pgb, btw, mrb en veel meer
Het is weer zover. Op 1 januari gaan er altijd nieuwe wetten, regels en belastingtarieven in. Daarom hier een overzicht van de belangrijkste veranderingen per 1 januari 2025. Minimumloon en AOW omhoog Elk halfjaar past de overheid het minimumloon aan
Het is weer zover. Op 1 januari gaan er altijd nieuwe wetten, regels en belastingtarieven in. Daarom hier een overzicht van de belangrijkste veranderingen per 1 januari 2025.
Minimumloon en AOW omhoog
Elk halfjaar past de overheid het minimumloon aan. Dat gaat nu van 13,86 naar 14,06 euro per uur. Dat bedrag geldt voor iedereen van 21 jaar en ouder. Het minimumloon voor mensen onder de 21 is lager.
Op basis van de verhoging van het minimumloon gaan ook uitkeringen omhoog. Zoals de AOW, die gaat voor alleenwonenden van 1486,24 naar 1497,77 euro netto per maand. Ook de WAO, WIA, Wajong en Ziektewet gaan omhoog.
Belastingschijven aangepast
De inkomstenbelasting krijgt drie in plaats van twee belastingschijven. De oude eerste belastingschijf wordt in tweeën gesplitst. Het tarief gaat daarbij iets omlaag voor de eerste 38.441 bruto die je verdient en voor wat je daarboven verdient tot 76.817 juist iets omhoog.
Maximale heffingskorting omlaag
Tegelijk met de verlaging van de eerste belastingschijf gaat de maximale algemene heffingskorting omlaag met 335 euro naar 3027 euro.
De algemene heffingskorting is een inkomensafhankelijke korting op de inkomstenbelasting. Hoe hoger de korting, hoe minder inkomstenbelasting je dus moet betalen. Mensen met een inkomen tot 28.406 euro krijgen deze korting in zijn geheel. Is je inkomen hoger, dan wordt die steeds minder en verdien je meer dan 76.817, dan is die nul euro.
Kansspelbelasting hoger
Als je iets wint bij een loterij, een gokmachine of een ander kansspel, dan moet je daar belasting over betalen. Die belasting gaat opnieuw omhoog. In 2024 ging die van 29,5 naar 30,5 procent. In 2025 gaat die naar 34,2 procent. Kansspelbelasting geldt alleen voor grote prijzen van 450 euro of meer.
Kinderopvangtoeslag omhoog
De kinderopvangtoeslag gaat omhoog. Ouders krijgen een groot deel van wat ze moeten betalen vergoed. Bijvoorbeeld een gezin met één kind op de opvang en een gezamenlijk inkomen van 45.000 euro: in 2024 kregen zij 87,3 procent van de kosten tot de maximumuurprijs terug. In 2025 stijgt dat naar 96 procent. Ook de kinderbijslag en het kindgebonden budget gaan wat omhoog.
Hogere btw op agrarische producten
Sommige producten voor boeren gaan van het lage btw-tarief van 9 procent naar het hoge tarief van 21 procent: granen en peulvruchten die geen voedingsmiddel zijn, pootgoed voor de teelt van groenten en fruit, (pluim)vee en slachtafval, beetwortelen, land- en tuinbouwzaden, rondhout, stro, veevoeders, vlas en wol.
Wel wegenbelasting, geen subsidie meer voor elektrische auto
Voor auto's die geen CO2 uitstoten hoefde je tot nu toe geen motorrijtuigenbelasting te betalen. Maar dat wordt afgebouwd. In 2025 ga je wel wegenbelasting betalen. Die is nog wel lager dan voor auto's op brandstof, je krijgt 75 procent korting op het normale tarief.
En er verandert meer voor elektrische auto's: de koopsubsidie stopt. In 2024 kreeg je nog 2950 euro subsidie als je een nieuwe elektrische auto kocht en 2000 voor een tweedehands elektrische. Maar het nieuwe kabinet schrapt deze bijdrage vanaf 2025.
Tegelijk gaat de bijtelling voor een elektrische auto van de zaak ietsje omhoog, van 16 naar 17 procent. Hierdoor betaal je iets meer inkomstenbelasting. Het plan is dat de bijtelling in 2026 stijgt naar 22 procent, hetzelfde tarief als voor benzine- en dieselauto's.
Laadpaalstroom duurder
Als je je elektrische auto oplaadt bij een publieke laadpaal op straat, ga je meer energiebelasting betalen. Die laadpalen kregen een speciale korting op de energiebelasting om elektrisch rijden te stimuleren, maar het nieuwe kabinet stopt die regeling. Het effect verschilt per paal, maar volgens vergelijkingssite Laadpastop10 ga je gemiddeld 7 cent per kilowattuur extra betalen.
Bpm omhoog, voor plug-inhybride anders
De speciale belasting die je betaalt als je een auto koopt, de zogeheten bpm, gaat met zo'n 200 euro omhoog. Dat is het vaste deel van de bpm. Het deel van de bpm dat afhankelijk is van de CO2-uitstoot van een auto verandert niet.
Maar het aparte tarief van de bpm voor een hybride auto met stekker verdwijnt wel. Hoeveel aanschafbelasting je betaalt, hangt dus af van hoeveel CO2 een auto uitstoot. Deze hybrides stoten in de praktijk vaak aanzienlijk meer uit dan in een testomgeving, daarom hadden ze een apart tarief om dat recht te trekken.
Maar nu gaat de EU plug-inhybrides strenger testen. Daardoor zal dezelfde hybride nu een hogere CO2-uitstootwaarde krijgen, daarom krijgen deze auto's geen apart, hoger, tarief meer.
Bpm voor bestelauto
Ondernemers die een bestelbusje kopen, moeten voortaan ook aanschafbelasting gaan betalen. De vrijstelling voor ondernemers verdwijnt. Tenminste, voor bedrijfswagens die op benzine, diesel of gas rijden. Voor volledig elektrische bestelbusjes blijft de vrijstelling wel bestaan. Dat moet de overstap naar elektrisch stimuleren.
Trein duurder
Een treinreis bij de NS wordt gemiddeld zo'n 6 procent duurder. In 2024 bleven de prijzen nog gelijk. Dat kon doordat de overheid 120 miljoen euro uittrok om eenmalig een prijsverhoging te voorkomen.
Nu zouden treinreizen eigenlijk wel 12 procent duurder moeten worden om gestegen kosten te compenseren. Maar de overheid komt toch weer met extra geld en de NS accepteert ook een lagere opbrengst. En daardoor blijft de prijsstijging beperkt tot 6 procent.
Nicotinezakjes verboden
Zakjes met nicotine, die je tussen je tanden en lip kan stoppen, mogen niet meer worden verkocht. Zakjes met een hoog gehalte nicotine waren al verboden, nu mogen zakjes met minder nicotine ook niet meer. Zakjes met tabak voor in de mond, het Zweedse snus, waren al verboden.
Nu geldt dit verbod dus ook voor zakjes zonder tabak maar met nicotine. Want ook alleen nicotine is slecht voor je. Het is verslavend en als je er veel van binnenkrijgt kan dit je zenuwstelsel beschadigen en hartritmestoornissen veroorzaken.
Controle op rauwe melk
Boeren die rauwe melk verkopen moeten die voortaan maandelijks testen op ziekteverwekkers (salmonella, campylobacter en E .coli). Als de uitslagen zes maanden lang goed zijn, mogen ze iedere twee maanden testen.
Rauwe melk is veel vaker besmet met deze bacteriën dan gepasteuriseerde melk uit de supermarkt. Die wordt 15 tot 30 seconden verhit tot 72 graden om bacteriën te doden. Het Voedingscentrum raadt met name zwangeren, baby's en ouderen aan om geen rauwe melk te drinken.
Basispakket zorgverzekering aangepast
Er worden wat nieuwe dingen vergoed in de basisverzekering. Mensen met ernstige reumatoïde artritis krijgen voortaan oefentherapie vergoed. Dat kan bij een fysiotherapeut of oefentherapeut.
Mensen met longziekte COPD in fase 2 of ernstiger krijgen voortaan een onbeperkt aantal oefentherapiesessies vergoed. Er gold tot nu toe een maximum.
En revalidatie voor ouderen wordt vaker vergoed. Zo vervalt de voorwaarde dat je eerst in een ziekenhuis moet hebben gelegen.
Er wordt ook een vergoeding teruggeschroefd. Het medicijn codeïne wordt alleen nog vergoed als je steeds opnieuw diarree hebt of al 15 dagen achter elkaar. Maar niet meer bij hoest, pijn of acute diarree. Het is volgens de overheid niet bewezen dat codeïne daartegen werkt, terwijl het middel wel bijwerkingen kan hebben.
Persoonsgebonden budget op maat
Mensen die door ouderdom, handicap of ziekte specifieke zorg nodig hebben, kunnen daarvoor een persoonsgebonden budget krijgen (pgb). Uit dat budget kan die zorg betaald worden. Mensen kregen hiervoor een maximumbedrag op basis van hun zorgprofiel, maar dat verandert. Iedereen krijgt voortaan een 'pgb op maat'.
Het zorgkantoor kijk eerst naar de specifieke zorgbehoefte van iemand. Daarna wordt een passend budget vastgesteld. Volgens de overheid is dit goedkoper omdat in de praktijk bleek dat mensen in de meeste gevallen de zorg kregen die ze nodig hadden, ook zonder dat ze het maximumbedrag gebruikten.
Belastingaftrek vervoer bij ziekte of handicap eenvoudiger
Mensen die met de auto naar een dokter, ziekenhuis of apotheek moeten, kunnen voortaan een vast bedrag van 23 cent per kilometer aftrekken van hun inkomstenbelasting. Tot nu toe moest je zelf de kosten per kilometer berekenen en bonnen bewaren van brandstof-, verzekerings- en onderhoudskosten. Dat hoeft dus niet meer.
En mensen die door ziekte of handicap minder dan 100 meter kunnen lopen, mogen een vast bedrag van 925 euro aftrekken. Dat is omdat ze bijvoorbeeld een grotere auto nodig hebben waar een rolstoel in past.
Zero-emissiezones gemeenten
Veertien gemeenten voeren een zero-emissiezone in voor bedrijfsauto's in hun binnenstad. Dat betekent dat nieuwe bestelbusjes en vrachtauto's die niet elektrisch zijn of op waterstof rijden, daar niet meer mogen komen. Het gaat dus om bedrijfswagens die op 1 januari 2025 of later op kenteken zijn gezet.
Wat oudere bestelbusjes en vrachtwagens mogen nog een paar jaar de zones in. Hoeveel jaar is afhankelijk van de uitstootklasse van de wagen. En ondernemers kunnen ook nog eens ontheffingen aanvragen, bijvoorbeeld als ze maximaal 12 dagen in een jaar in zo'n zone moeten zijn.
Elektrische bussen in ov
Alle nieuwe bussen in het openbaar vervoer moeten uitstootvrij zijn, dus elektrisch of op waterstof. Dat hebben de overheid, provincies en vervoerregio's onderling afgesproken. In 2030 moeten ook alle oude bussen op brandstof vervangen zijn door uitstootvrije bussen.
Petflessen
Petflessen (van polyethyleentereftalaat) moeten voortaan voor minstens 25 procent uit gerecycled plastic bestaan. Deze regel geldt in de hele EU. In 2030 gaat de eis omhoog naar minstens 30 procent.
Accijns op brandstof toch niet omhoog
En iets dat eigenlijk per 1 januari zou veranderen, maar toch hetzelfde blijft. In 2022 werd de accijns op benzine, diesel en LPG verlaagd omdat toen na de Russische inval in Oekraïne de brandstofprijzen hard stegen. Deze verlaging zou eind 2024 stoppen, maar het kabinet heeft 'm nog een jaar verlengd. Zou de verlaging zijn geschrapt, dan zou benzine zo'n 21 cent per liter duurder worden.
Energiebelasting aardgas omlaag
De energiebelasting op aardgas gaat ietsje omlaag, van 0,7054 euro per kubieke meter gas naar 0,6996 euro. Het plan was eigenlijk dat de energiebelasting juist iets omhoog zou gaan, om mensen te stimuleren minder aardgas te gebruiken.
Maar het kabinet zegt huishoudens tegemoet te willen komen in hun energiekosten. Doordat de verhoging is omgezet in een verlaging, betaalt een gemiddeld huishouden 29 euro minder belasting per jaar.
Handhaving op schijnzelfstandigheid zzp'ers
De Belastingdienst gaat na jaren discussie en onduidelijkheid de wet tegen schijnzelfstandigheid handhaven. Dat betekent dat bedrijven en organisaties geen zzp'ers en freelancers meer mogen inhuren voor werk dat ze niet zelfstandig uitvoeren. Zzp'ers mogen namelijk niet werken als schijnzelfstandige: iemand die in de praktijk hetzelfde doet als een werknemer.
De wet hiervoor is al in 2016 ingegaan. De handhaving volgt dus nu pas, maar die is in 2025 nog wel halfslachtig. De Belastingdienst gaat nog geen boetes geven.
Wel kunnen werkgevers naheffingen krijgen. Dan moeten bedrijven dus alsnog loonbelasting en sociale premies betalen omdat iemand als zzp'er was ingehuurd, terwijl dat als werknemer had moeten zijn. Maar voor zo'n naheffing kan de Belastingdienst ook eerst nog een waarschuwing geven.
Zelfstandigenaftrek weer stap omlaag
Al jarenlang gaat ieder jaar de zelfstandigenaftrek een stuk omlaag. Dat is om de belastingverschillen tussen zzp'ers en werknemers kleiner te maken. De aftrek daalt met 1280 euro van 3750 euro naar 2470 euro. Daardoor krijgen zzp'ers dus minder korting op hun inkomstenbelasting.
Opvolging familiebedrijf anders
Als je een bedrijf erft of geschonken krijgt, bijvoorbeeld van je ouders, dan ben je voor een groot deel vrijgesteld van de normale erf- en schenkingsbelasting. Dat is om het overdragen van familiebedrijven van generatie op generatie niet te moeilijk te maken.
Die vrijstellingsbedragen en percentages veranderen nu. De eerste 1,5 miljoen van de bedrijfswaarde is 100 procent vrijgesteld. De waarde daarboven voor 75 procent vrijgesteld. Dat was 100 procent voor de eerste 1,33 miljoen en 83 procent voor de waarde daarboven.
En er was ook de eis dat de opvolger het bedrijf minstens vijf jaar in bezit moest houden om van deze regeling gebruik te maken. Dat wordt drie jaar, zodat ondernemers eerder meer flexibiliteit hebben in hun bedrijfsvoering, is het idee van het kabinet.
Europese kleineondernemersregeling
Kleine ondernemers die in verschillende EU-landen actief zijn kunnen voortaan meedoen aan de Europese kleineondernemersregeling. Ze hoeven dan geen btw te berekenen aan klanten in andere EU-landen. En dan hoeven ze dus ook geen btw-aangifte te doen. Je mag eraan meedoen met een jaaromzet in andere landen tot maximaal 100.000 euro.
De Nederlandse kleineondernemersregeling verandert ook. Tot nu toe moest je minstens drie jaar aan die regeling deelnemen, zolang je omzet onder de 20.000 euro bleef. Maar vanaf nu mag je wanneer je maar wil ermee stoppen. En voorheen moest je drie jaar wachten tot je er opnieuw aan mee kon doen. Voortaan kan dat sneller, in het jaar nadat je bent gestopt.
Lage-inkomensvoordeel verdwijnt
Werkgevers die werknemers met een laag loon in dienst hebben, konden hiervoor een tegemoetkoming van maximaal 960 euro krijgen. Die was bedoeld als stimulans om mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt in dienst te nemen.
Maar deze regeling was volgens de overheid niet behulpzaam voor deze mensen, dus die wordt afgeschaft. Het geld dat hierdoor vrijkomt wordt ingezet voor andere tegemoetkomingen voor werkgevers.
NHG-hypotheek kan hoger
Huizenkopers kunnen voor woningen tot maximaal 450.000 euro een hypotheek met Nationale Hypotheek Garantie (NHG) krijgen. Dat is 15.000 euro meer dan tot nu toe. De premie voor het afsluiten van een NHG- hypotheek daalt van 0,6 naar 0,4 procent.
Als je door bijvoorbeeld werkloosheid of scheiding je huis met verlies moet verkopen, neemt de Nationale Hypotheek Garantie de restschuld over en betaalt die aan de bank. Banken vinden die zekerheid fijn en daarom is de rente van een NHG-hypotheek wat lager dan van een hypotheek zonder NHG.
Maximale hypotheek hoger
De maximale hypotheek die je kan krijgen op basis van je inkomen stijgt voor veel mensen. Het Nibud bepaalt dat maximum ieder jaar. En door een gemiddelde verwachte loonstijging van zo'n 4,3 procent kan een huishouden met een jaarinkomen van 70.000 euro ongeveer 7000 euro meer lenen.
Gemeenten kunnen huisjesmelkers beboeten
Sinds 1 juli geldt de Wet betaalbare huur. Die regelt dat er voor veel huurwoningen een maximale huur geldt, op basis van een puntensysteem. Voorheen konden verhuurders vragen wat ze wilden. Je kon afgelopen halfjaar al bij de Huurcommissie om verlaging vragen als een verhuurder te veel vroeg.
En vanaf 1 januari kunnen gemeenten ook boetes uitdelen als verhuurders te veel vragen. Die kunnen oplopen tot 100.000 euro. Die boetedreiging moet ertoe leiden dat verhuurders zich vaker aan de wet houden en een stap naar de Huurcommissie dus niet nodig is.
Huren omhoog
Vanaf 1 januari mogen de huren in de vrije sector en de middenhuursector omhoog. In de vrije sector is dat maximaal 4,1 procent (inflatie + 1 procent). Voor middenhuur is dat maximaal 7,7 procent (loonstijging + 1 procent).
Dat betekent niet dat de huren ook allemaal per 1 januari omhoog gaan. De verhoging mag namelijk eenmaal per 12 maanden plaatsvinden en kan bijvoorbeeld ook in april vallen omdat iemand in die maand ooit begon met huren. Van oudsher worden de huren ook vaak iedere 1 juli verhoogd.
De middenhuursector bestaat pas sinds een half jaar. Toen werd een wet ingevoerd die regelt dat er voor veel voormalige vrijesectorwoningen een maximumhuur komt op basis van een puntensysteem. Dat maximum geldt alleen voor nieuwe contracten.
In de sociale sector worden de huren pas op 1 juli verhoogd. In 2025 mag dat met maximaal 5 procent.
Verplichte bijscholing voor opvang baby's
Mensen die in de kinderopvang met baby's werken, dus kinderen van 0 jaar, moeten voortaan speciale kennis en vaardigheden hebben. Sommigen zullen hiervoor bijscholing moeten krijgen, voor anderen volstaat het diploma dat ze al hebben.
Minimale taaleis medewerkers opvang en BSO
Van pedagogisch medewerkers in de kinderopvang wordt voortaan geëist dat ze het Nederlands minimaal tot een bepaald niveau beheersen. Want als je de taal goed kent, leren kinderen die ook beter, is de gedachte.
Medewerkers moeten minimaal spreekniveau 3F of B2 hebben. Medewerkers die alleen Fries spreken met kinderen, hoeven niet aan de Nederlandstalige eis te voldoen. Ze moeten wel bewijzen dat ze het Fries voldoende beheersen.
Hetzelfde geldt als je alleen Engels, Frans of Duits met kinderen spreekt. Ook voor buitenschoolse opvang komt een taaleis, maar die is lager: 2F of B1.
Eisen voor speeltoestellen gastouders versoepeld
Voor speeltoestellen in speeltuinen gelden strengere eisen dan voor bijvoorbeeld een schommel in de achtertuin van een particulier. Maar gastouders (mensen die thuis voor geld aan kinderopvang doen) zouden door een uitspraak van een rechter toch aan die strenge eisen voor openbare speeltoestellen moeten voldoen.
Nu is besloten dat dat toch niet hoeft, want er zijn volgens de overheid al genoeg regels voor de veiligheid bij gastouders. Zo is er een jaarlijkse risico-inventarisatie en houdt de GGD toezicht.
Cryptowet moet consument beschermen
En dan een EU-wet die niet op 1 januari, maar al op 30 december 2024 ingaat: De zogeheten Mica-wet (Markets In Crypto-Assets). Die gaat over de handel in cryptomunten zoals bitcoin.
De wet regelt dat handelsplatforms en uitgevers van cryptomunten een vergunning moeten hebben. Ook mogen ze geen misleidende reclames maken of kopers bewust verkeerd informeren. Verder moeten ze geld opzij zetten als reserve.
Locatie bijen
Imkers moeten voortaan aan de overheid doorgeven waar hun bijenkorf met levende bijen staat. Zowel hobbyisten als professionele imkers moeten dit doen. Die registratie is volgens de overheid belangrijk om snel te kunnen handelen bij een dierziektecrisis of problemen voor de volksgezondheid.
Tegemoetkoming studenten leenstelsel
Oud-studenten die onder het leenstelsel studeerden en geen basisbeurs ontvingen, krijgen een tegemoetkoming. Het gaat om studenten die minimaal een jaar onder het leenstelsel hebben gestudeerd en hun diploma binnen tien jaar hebben gehaald.
Ze krijgen een maandelijks bedrag van 34,17 euro. En dat maximaal tot 1640 euro voor mensen die minstens vier jaar hebben gestudeerd. En minimaal 410 euro voor mensen die een jaar onder het leenstelsel hebben gestudeerd.
Oorlogsarchief openbaar
En iets dat 2 januari online beschikbaar zou komen, maar toch ietsje later komt: het archief over de Tweede Wereldoorlog van het Nationaal Archief, het grootste oorlogsarchief van Nederland.
Daarin is ook informatie te vinden over mensen die na de Tweede Wereldoorlog verdacht werden van samenwerking met de Duitse bezetter en strafrechtelijk zijn onderzocht. De papieren versie was al in te zien voor onderzoekers en nabestaanden van verdachten.
Vanaf 2 januari zou iedereen dit Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging online kunnen doorzoeken, maar vanwege privacybezwaren van de Autoriteit Persoonsgegevens wordt dat toch anders.
Je kunt het archief wel digitaal doorzoeken, maar alleen ter plekke in Den Haag, en alleen onderzoekers en nabestaanden krijgen toegang. Zij mogen niks kopiëren. Vanwege deze aanpassingen wordt het archief niet op 2 januari online toegankelijk, maar ergens begin dit jaar.