Waarom worden niet alle lonen geïndexeerd bij de start van het nieuwe jaar?
Het loon van ongeveer een miljoen werknemers wordt bij de start van het nieuwe jaar aangepast aan de stijgende levensduurte. Andere werknemers moeten nog even wachten op een automatische loonindexering, of ze hebben die al gekregen. Hoe komt dat? Key
Het loon van ongeveer een miljoen werknemers wordt bij de start van het nieuwe jaar aangepast aan de stijgende levensduurte. Andere werknemers moeten nog even wachten op een automatische loonindexering, of ze hebben die al gekregen. Hoe komt dat?
Key takeaways
- De lonen van zo’n miljoen werknemers, waaronder de bedienden onder paritair comité 200, zullen bij de start van het jaar met bijna 3,6 procent stijgen.
- In andere sectoren worden de lonen vaker (maar in kleinere stapjes) aangepast aan de stijgende levensduurte.
- Verwacht wordt dat de loonindexeringen in de komende jaren minder fors zullen zijn.
Context: Het Belgische statistiekbureau Statbel heeft onlangs het inflatiecijfer voor december bekendgemaakt. Uit dat rapport blijkt dat de consumentenprijzen in ons land deze maand met 3,16 procent zijn gestegen in vergelijking met een jaar eerder.
- Het inflatiecijfer is belangrijk om te bepalen in welke mate de lonen zullen stijgen. België is namelijk één van de weinige landen waar die automatisch worden aangepast aan de stijgende levensduurte.
In het nieuws: We weten intussen dat de lonen van zo’n miljoen werknemers bij de start van 2025 met 3,58 procent zullen stijgen.
- Het gaat hier onder meer over de bedienden die onder paritair comité 200 vallen. Hun lonen worden bij de start van elk jaar geïndexeerd.
- Ook de lonen van bedienden en arbeiders die vallen onder de voedingsnijverheid, land- en tuinbouw, de logistiek en de horeca worden op dat moment aangepast aan de inflatie.
Niet alle lonen stijgen bij de start van 2025
Maar: Niet alleen lonen stijgen wanneer het nieuwe jaar start.
- Elk paritair comité, bestaande uit werknemers- en werkgeversorganisaties, bepaalt zelf hoe en wanneer de automatisch indexering gebeurt. In sommige sectoren gebeurt dat meermaals per jaar.
- Dat is bijvoorbeeld het geval voor wie in de bouw of de houtbewerking werkt. Die lonen worden bij de start van elk kwartaal (in kleinere stapjes) geïndexeerd. Op 1 januari komt er bijvoorbeeld 0,6 procent bij. Op 1 april volgt dan nog eens 0,5 procent, op 1 juli 0,6 procent en op 1 oktober 0,5 procent.
- In de bankensector worden de lonen (in de meeste gevallen) dan weer om de twee maanden aangepast. Het gaat hier om paritair comité 310. Door die snelle indexering gebeurt het soms dat de lonen dalen. Dat was bijvoorbeeld het geval in de zomer van 2023.
- Ook dit: Wie voor een zelfstandige agent of makelaar werkt, valt onder paritair comité 341. Die lonen worden, net zoals bij de bedienden, bij de start van het nieuwe jaar gewijzigd.
- En wat als je voor de overheid werkt? In dat geval worden de lonen aangepast zodra de zogenaamde spilindex wordt overschreden. Die index is een vastgelegde drempel. Als het rekenkundig gemiddelde van de gezondheidsindex (de algemene index zonder tabak, alcohol, benzine en diesel) van de voorbije vier maanden hoger is dan die spilindex, worden de sociale uitkeringen, pensioenen en ambtenarenlonen aangepast. Het gaat telkens om een verhoging van 2 procent.
- De overheidslonen stijgen twee maanden later. De laatste keer dat de spilindex werd overschreden was in april, gevolgd door een indexering in juni.
- Ook de uitkeringen worden aangepast aan de stijgende levensduurte zodra de spilindex wordt overschreden. Die indexering gebeurt in de daaropvolgende maand. De uitkeringen zijn met andere woorden met 2 procent gestegen in mei.
Beperkte indexeringen in de komende jaren?
Vooruitblik: Volgens het Federaal Planbureau zal de spilindex in januari opnieuw worden overschreden. Dat betekent dus dat de overheidslonen en de uitkeringen in de daaropvolgende maanden zullen toenemen. Dat zal vermoedelijk ook de enige keer in 2025 zijn.
- Indien de ECB slaagt in haar omzet en de inflatie volgend jaar kan temperen tot 2 procent (op jaarbasis) zullen de indexeringen de komende jaren beperkt blijven tot ongeveer 2 procent.
- Natuurlijk zijn er onzekere factoren die de inflatie opnieuw kunnen aanzwengelen. Denk bijvoorbeeld aan de mogelijke gevolgen van het protectionistische beleid van president-elect Donald Trump op de wereldeconomie.
Ook dit: Kunnen de lonen forser stijgen dan de index?
- De Centrale Raad voor het Bedrijfsleven, waarin vakbonden en werkgevers vertegenwoordigd zijn, moet begin volgend jaar de officiële marge voor reële loonsverhogingen in 2025-2026 bepalen. De Nationale Bank meldde eerder al dat er in 2025 én 2026 geen ruimte is voor loonsverhogingen, vanwege de oplopende loonkostenhandicap.
De feestdagen zijn hier! En daarom willen we onze trouwe lezers verwennen. We maken de (nieuwe) betalende bijdrages op onze site tijdelijk gratis. Op die manier kan je meteen ook kennismaken met ons premium-aanbod. Wil je na de eindejaarsperiode blijven genieten van ons premium-aanbod? Sluit dan nu een abonnement af en geniet van een tijdelijke korting.