Na 40 jaar in de steigers: Justitiepaleis in Brussel komt langzaam tot leven
Key takeaways De renovatie van het Brusselse justitiepaleis is een lang en moeizaam proces geweest dat vier decennia heeft geduurd. Er is echter eindelijk licht aan het einde van de tunnel. Er werd aangekondigd dat de steigers eind 2030 volledig zull
Key takeaways
- De renovatie van het Brusselse Justitiepaleis heeft 40 jaar geduurd.
- Er werd aangekondigd dat de steigers eind 2030 volledig zullen zijn verwijderd.
- Het langdurige karakter van het project heeft kritiek uitgelokt, waarbij ambtenaren erkenden dat het “volstrekt onaanvaardbaar” was om de steigers vier decennia lang op ’s werelds grootste paleis van justitie te laten staan.
De renovatie van het Brusselse justitiepaleis is een lang en moeizaam proces geweest dat vier decennia heeft geduurd. Er is echter eindelijk licht aan het einde van de tunnel. Er werd aangekondigd dat de steigers eind 2030 volledig zullen zijn verwijderd. Dit project is een bron van zowel amusement als frustratie geworden voor veel Brusselaars, die zich het uiterlijk van het gebouw zonder de iconische steigers nauwelijks kunnen herinneren. Met 40 jaar bouwen heeft ons land een niet benijdenswaardig record in handen dat men graag wil afschudden.
De grootse gevel van dit historische monument, een symbool van welvaart uit de late 14e eeuw, staat sinds 1984 in de steigers. Hoewel ambtenaren ernaar streven om deze structuren van de hoofdgevel te verwijderen tegen het einde van 2025 en ze volledig te ontmantelen tegen 2030, zoals staatssecretaris Mathieu Michel verklaarde tijdens een recent bezoek ter plaatse, heeft het langdurige karakter van het project kritiek uitgelokt. Michel erkende dat het “totaal onaanvaardbaar” is om ’s werelds grootste paleis van justitie vier decennia lang in de steigers te laten staan.
Vorderingen bij de restauratie
Het werk dat het afgelopen jaar is voltooid, biedt echter een glimp van hoop en vooruitgang. Bij deze enorme onderneming zijn de eerste delen van de steigers afgebroken, wat een stap betekent op weg naar de restauratie van de grandeur van het gebouw. Het project wordt gedreven door het verlangen om verantwoordelijkheid te nemen voor een nationaal erfgoed dat toebehoort aan alle Belgen.
Dit neoklassieke gebouw, dat in de jaren 1860 werd ontworpen door architect van eigen bodem Joseph Poelaert in een periode waarin Koning Leopold II Congo exploiteerde en België een van de belangrijkste economische machten ter wereld was, strekt zich uit over een indrukwekkende 26.000 vierkante meter. Het is zelfs groter dan de Sint-Pietersbasiliek in Rome. De imposante koepel met koperen koepel van het gebouw is een prominent kenmerk van de skyline van Brussel en wordt nog geaccentueerd door de ligging bovenop een van de heuvels van de stad.
Uitdagingen en vertragingen
De redenen voor deze langdurige restauratie zijn in de loop der tijd enigszins onduidelijk gebleven. Theorieën zijn onder andere dat de oorspronkelijke aannemer failliet ging en bureaucratische hindernissen tussen de verschillende overheidsniveaus, aangewakkerd door politieke spanningen tussen Vlaanderen en Wallonië. Jean-Pierre Buyle, een advocaat die in 2011 de Poelaert Foundation oprichtte om druk uit te oefenen op beleidsmakers, ziet justitie als “de zwakste schakel” tussen de uitvoerende, wetgevende en gerechtelijke macht. Hij schrijft de vertragingen toe aan de ongerustheid over de escalerende kosten van het project.
Buyle benadrukt het schrille contrast tussen de behandeling van het Paleis van Justitie en andere belangrijke instellingen: “Als hier een plafond instort door vochtproblemen, kijken we ernaar, doen we de deur dicht en wachten we twee of drie jaar. Maar als het in het Parlement of het Koninklijk Paleis gebeurt, zijn er de volgende dag al werklui ter plaatse.”
In 2023 verleenden de federale staat (eigenaar van het gebouw) en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (verantwoordelijk voor geklasseerde monumenten) eindelijk een bouwvergunning voor de gevelrestauratie – een “fase 1”-project geschat op 32 miljoen euro. Het afgelopen jaar is er nauwgezet gewerkt aan elk decoratief element boven de hoofdingang, waarbij stenen werden schoongemaakt en vervangen door originele materialen uit steengroeven zoals Comblanchien in Bourgondië, Frankrijk. Tot nu toe is er 137 kubieke meter steen vervangen, wat overeenkomt met ongeveer 370 ton of 14 vrachtwagenladingen.
Recente ontwikkelingen
Symbolisch werd een gerenoveerd standbeeld van Minerva, godin van de wijsheid, bovenop de gevel onthuld in mei 2024. Dit beschadigde element had, net als veel andere stenen, geleden onder scheuren en waterinfiltratie. Na de restauratie van de grote gevel aan het Poelaertplein zal de aandacht vanaf 2026 verschuiven naar de sokkel van de koepel. Als de deadline van 2030 voor de renovatie van de buitenkant wordt gehaald, zullen de plannen voor de renovatie van de binnenkant naar verwachting rond 2040 beginnen, aldus Buyle. Deze laatste fase vereist aanzienlijke financiële middelen, aanzienlijke inspanningen en een onwrikbare politieke wil.
Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!