'Overheid moet Tata Steel redden voor het te laat is'
Tata Steel IJmuiden moet de uitstoot van CO2 en schadelijke stoffen verminderen. Een kostbare zaak waar miljarden euro's overheidssteun voor nodig zijn. Tegelijkertijd heeft Tata net als andere grote staalbedrijven in Europa financiële problemen. Dat
Tata Steel IJmuiden moet de uitstoot van CO2 en schadelijke stoffen verminderen. Een kostbare zaak waar miljarden euro's overheidssteun voor nodig zijn. Tegelijkertijd heeft Tata net als andere grote staalbedrijven in Europa financiële problemen. Dat komt door goedkoop Chinees staal en hoge energiekosten, waardoor de winstmarges verdampen.
De overheid moet daarom volgens vakbond FNV en GroenLinks-PvdA opschieten met de steun aan Tata Steel voor het te laat is. Ze werken aan een brandbrief die in handen is van de NOS.
FNV-voorzitter Tuur Elzinga vreest voor het verlies van tienduizenden banen bij het bedrijf en de industrieën daaromheen. "Het gaat om de toekomst van de maakindustrie in Nederland. Er moet nu echt iets gebeuren. Anders dreigen kostbare banen verloren te gaan."
Acute geldnood dreigt
De hoeveelheid geld die Tata Steel in kas heeft om leveranciers, grondstoffen en salarissen te betalen is het afgelopen jaar fors gedaald. Het bedrijf leed een verlies van 556 miljoen euro. Er zullen daarom zo'n 600 arbeidsplaatsen bij de staalfabriek verdwijnen en er moet de komende maanden nog 60 miljoen euro extra bezuinigd worden. Leveranciers wordt gevraagd de prijzen te verlagen, meldde het FD.
Terwijl China met goedkoop staal de prijs drukt, stijgen in Europa de energieprijzen. Tegelijkertijd dreigt de nieuwe regering in de VS, die in januari aantreedt, de importheffingen op onder meer staal te verhogen. Alles bij elkaar prijzen de Europese producenten zich wereldwijd uit de markt.
Duizenden ontslagen
Bij het Duitse Thyssenkrupp verdwijnen de komende jaren 5000 banen. Het staalconcern leed het afgelopen jaar een verlies van 1,5 miljard euro. Thyssenkrupp twijfelt nu over een snelle overstap op groene waterstof.
ArcelorMittal, de op één na grootste staalproducent ter wereld, staakt voorlopig de ontwikkeling van 'groen staal' in de fabrieken in België, Frankrijk en Duitsland. Ondanks toegezegde miljarden staatssteun van Duitsland en Frankrijk, is er volgens ArcelorMittal op dit moment geen verdienmodel voor groen staal.
Stap naar voren
Ook Tata Steel Nederland onderhandelt met de overheid over maatwerkafspraken om deels over te schakelen van kolen op groene waterstof. Het gaat om miljarden euro's aan staatssteun. Het geduld in de Tweede Kamer over deze maatwerkafspraak raakt op.
"Ik denk dat de overheid nu een stap naar voren moet zetten. We willen dat die CO2-vervuiling naar beneden gaat, we willen die banen behouden, maar we willen ook de mogelijkheid behouden in Nederland om staal te maken", zegt Kamerlid Joris Thijssen (GroenLinks-PvdA).
Zonder verduurzaming dreigen er voor Tata Steel Nederland na 2030 nog grotere financiële problemen door het Europese emissiesysteem ETS. Uitstootrechten worden dan te duur en zijn niet meer genoeg beschikbaar. Om te verduurzamen is er overheidssteun nodig.
Rendement fors verminderd
Die overheidssteun is mede afhankelijk gemaakt van snelle maatregelen om de gezondheid van de omwonenden in de IJmond te verbeteren. Nu wordt Tata regelmatig beboet door de omgevingsdienst vanwege overtreding van de milieuregels.
Het gaat daarbij om de uitstoot van de kooksgasfabriek 2, waar van steenkool kooks wordt gemaakt. Staal wordt gemaakt van kooks en ijzererts. De kooksgasfabriek is verantwoordelijk voor het grootste deel van de overlast in de omgeving van Tata Steel.
Zonder deze fabriek produceert het bedrijf niet genoeg kooks om de twee hoogovens aan de praat te houden. Versnelde sluiting van de fabriek zorgt voor minder productie of maakt de import van kooks noodzakelijk. In beide gevallen wordt het rendement van de staalfabriek fors verminderd, terwijl er juist veel geld nodig is om het bedrijf te verduurzamen.
Verdienmodel voor groen staal
Groen staal in IJmuiden brengt het halen van de klimaatdoelen dichterbij en er blijft een basisindustrie in Nederland behouden. Maar de miljarden kunnen ook in een bodemloze put verdwijnen. Dat gebeurt als er uiteindelijk geen verdienmodel voor groen staal bij Tata Steel Nederland blijkt te zijn.
Volgens sommige onderzoekers is een verdienmodel voor groen staal in Nederland niet mogelijk. De staalindustrie kan volgens hen beter verplaatst worden naar landen met een overschot aan duurzame elektriciteit en waterstof, zoals Spanje en landen in Scandinavië.
Maar FNV-voorzitter Elzinga is niet onder de indruk van het onderzoek en wijst op de elektriciteit die de windparken op zee voor de kust van IJmuiden gaan opwekken. "We staan hier in de wind, het waait hier altijd. We zijn wel wat tegenwind gewend, maar we moeten nu echt doortrappen."
Verwant
Deel deze pagina
Gastberichten door Easy Branches
