Ruime Kamermeerderheid voor zwaarder straffen 'hate-crimes'

Een ruime meerderheid van de Tweede Kamer steunt een initiatiefwet van de CU en GL-PvdA om zwaardere straffen op te leggen voor zogenoemde 'hate-crimes', misdrijven als geweld en belediging waarbij discriminatie een rol speelt. Dat bleek gisteravond in een Kamerdebat over deze nieuwe wet.

De indieners van het wetsvoorstel, de fractievoorzitters Bikker van de CU en Timmermans van GL-PvdA, willen hiermee duidelijker maken dat alle vormen van discriminatie ontoelaatbaar zijn. De kern van het voorstel is dat de bestaande straffen voor misdrijven als geweld of belediging met een derde verzwaard kunnen worden als er ook discriminatie in het spel is.

Volgens Kamerlid Timmermans is de wet een belangrijke steun in de rug voor leden van de Joodse-, de moslim- en de lhbti-gemeenschap die te maken krijgen met uitsluiting. "Het gaat erom dat wij hen beschermen tegen haat en geweld. Het is al guur genoeg in de samenleving."

Vrijheid van meningsuiting uitgehold?

Vrijwel alle partijen steunen het voorstel, van drie partijen is het nog onduidelijk. Dat zijn FvD en JA21 (die niet meededen aan het debat) en de PVV. Kamerlid Emiel van Dijk van die laatste partij vreest dat de vrijheid van meningsuiting door de wet beperkt zou kunnen worden, bijvoorbeeld als een "groep vrienden in een kroeg grappen maakt". "Welke garantie is er dat de vrijheid van meningsuiting niet wordt uitgehold?", wilde hij weten.

Volgens Bikker hoeven "de vrienden van Van Dijk of wie dan ook die samen in de kroeg misschien net iets te diep in het glaasje hebben gekeken", zich niet meer zorgen te maken dan nu al het geval. Er komt immers geen nieuw strafbaar feit in de wet. Het enige verschil is dat belediging met een discriminerende achtergrond zwaarder kan worden bestraft.

Steun kabinet

Het kabinet steunt de invoering van het wetsvoorstel. Bij een debat over een initiatiefwet van Kamerleden is altijd de meest betrokken minister aanwezig om advies uit te brengen. Dat was gisteravond minister Van Weel van Justitie en Veiligheid. Hij is verantwoordelijk voor de uitvoering van de wet door politie en OM en is een warm voorstander van dit plan.

"Wanneer we het bijvoorbeeld hebben over de bedreiging van iemand omdat hij Joods is, de mishandeling van een stel van hetzelfde geslacht dat over straat loopt of over de vernieling van een moskee, heeft dat niet alleen ingrijpende gevolgen voor de slachtoffers, maar vormt het ook een aantasting van fundamentele waarden van onze democratische rechtstaat", zei Van Weel. "Hate-crimes rechtvaardigen een zwaardere bestraffing."

Amsterdamse rellen

Het wetsvoorstel staat los van de rellen en het antisemitische geweld in november in Amsterdam. Het gaat om een initiatief dat al jaren geleden in gang is gezet door toenmalig fractievoorzitter Segers van de CU en GL-kamerlid Buitenweg, die intussen alweer beiden uit de politiek zijn. Hun plan is overgenomen door Bikker en Timmermans. In september was het eerste deel van de wetsbehandeling in de Tweede Kamer, ruim voor die rellen, en gisteravond de afronding.

Als deze wet al in werking was geweest voor de rellen, had dat daders van die nacht dus wel strafverzwaring kunnen opleveren. Dat is nu niet zo, want de wet geldt niet met terugwerkende kracht. Overigens moet de wet ook nog door de Eerste Kamer worden goedgekeurd. Gelet op de brede steun in de Tweede Kamer zal dat wel gebeuren.