NSC-top wacht een spannende dag, willen leden ook door met kabinet-Schoof?

Na een roerige maand hoopt regeringspartij NSC vandaag op een partijbijeenkomst in Nieuwegein de gelederen te sluiten. Maar steunen de NSC-leden op het congres het voornemen van de partijtop om in het kabinet-Schoof te blijven zitten? Willen ze ook een punt zetten achter de discussie of er wel of geen sprake is van discriminatie of racisme in het kabinet?

Die vragen zijn actueel nu NSC-staatssecretaris Achahbar en twee NSC-Kamerleden recent de Haagse politiek de rug hebben toegekeerd. Achahbar vertrok eind vorige week vanwege "polariserende omgangsvormen". Kamerleden Zeedijk en Hertzberger stapten deze week op; de een noemde "discriminatie" als reden, de ander zag een toenemende "neiging om minderheden te beledigen".

Kijk hier naar de verklaringen van de vertrokken NSC'ers:

De van een burn-out herstellende NSC-leider Omtzigt en zijn rechterhand Kamerlid Van Vroonhoven wacht een spannende dag. Zij willen dat de rust terugkeert in de partij. Wat er recent is gebeurd, moet de partij nu "achter zich laten", benadrukken ze.

Gaat het Omtzigt en Van Vroonhoven lukken de zo'n 700 aanwezige leden ervan te overtuigen dat de partij nu "vooruit" wil en "aan de slag" moet? Er zijn, zo is hun redenering, grote problemen in het land en NSC heeft volgens de partijtop veel goede plannen om het land verder te helpen.

Het is het tweede ledencongres van de partij, die in de zomer van 2023 is opgericht. De leden, begin dit jaar een kleine 10.000, kunnen over allerlei onderwerpen via ingediende moties hun standpunt duidelijk maken.

Maar een motie over "wel of niet in de coalitie blijven" staat niet op de lijst. Een kritisch NSC-lid heeft dit wel geprobeerd, maar het bestuur vond dat de motie te laat was ingediend.

Een bijkomend probleem was dat de indiener eiste dat de motie bindend zou zijn. Dat wil zeggen dat de Tweede Kamerfractie de uitkomst móet uitvoeren. Volgens de statuten van NSC kan dat niet; alleen gekozen Kamerleden bepalen uiteindelijk de koers. Dat is bij veel andere politieke partijen ook het geval.

Het NSC-bestuur ziet overigens de noodzaak om terug te blikken op het turbulente vertrek van vier prominente NSC-politici (de begin deze maand vertrokken staatssecretaris Idsinga meegerekend). Geplande deelsessies in aparte zaaltjes worden daarom ingekort; Kamerleden gaan daar nu vragen beantwoorden over de Haagse perikelen.

Als de herstellende partijleider Omtzigt niet komt, zal plaatsvervanger Van Vroonhoven aan het eind van de middag een toespraak houden. Als Omtzigt wel kan komen, krijgt hij in de ochtend het woord.

Hoe de stemming onder de circa 700 leden zal zijn, is nog moeilijk te voorspellen. Er zijn bij het bestuur weliswaar honderden mailtjes binnengekomen met allerlei vragen, opmerkingen en zorgen van voorstanders, tegenstanders en twijfelaars. Maar een eenduidig beeld is er niet.

Ergens in de middag komt er een plenaire sessie waarbij de aanwezige leden kunnen doorpraten over de actualiteit. Dan moet blijken of het de Kamerleden in die aparte sessies is gelukt om de rust terug te brengen.

Dat zal voor de partijtop een mooi begin zijn om weggelopen NSC-kiezers te proberen terug te winnen. In de Peilingwijzer, een gemiddelde van alle peilingen die voor het laatst voor Achahbars vertrek uitkwam, staat de partij op 0 tot 4 zetels. Bij de Tweede Kamerverkiezingen een jaar geleden behaalde NSC er 20.