'UWV maakte ook fouten rond Wajong-uitkering: mogelijk duizenden jongeren de dupe'

Na problemen rond de arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA) blijkt nu dat er door uitkeringsinstantie UWV ook fouten zijn gemaakt bij de Wajong-uitkering. Duizenden kwetsbare jongeren kregen hierdoor mogelijk onterecht wel of juist geen uitkering. EenVandaag en het AD deden er samen onderzoek naar.

In september werd al duidelijk dat tienduizenden mensen mogelijk jaren een te hoge of te lage arbeidsongeschiktheidsuitkering hebben gekregen. Nu ontdekten EenVandaag en het AD dat er de afgelopen jaren ook van alles mis ging bij de Wajong. Die conclusie wordt getrokken op basis van verschillende rapporten en gesprekken met (oud-)medewerkers van het UWV.

Het beeld dat uit een rapport van het UWV eerder dit jaar naar voren komt, wordt omschreven als alarmerend. Een medewerker zegt dat de interne controle-afdeling de bevindingen "kommer en kwel" noemde.

Er werd een steekproef gedaan met 110 dossiers uit de eerste helft van 2024. Daarvan is er in 58 procent van de gevallen een goede beslissing genomen. In 10 procent van die dossiers is er zeker een foute keuze gemaakt, bij de rest van de besluiten is er twijfel. In het rapport erkent het UWV dat er "met enige regelmaat fouten worden gemaakt".

"Met dit soort percentages zouden in de organisatie alle alarmbellen moeten afgaan", zegt een medewerker van het UWV. Het betekent dat jongeren met een ziekte of handicap een uitkering mislopen, die juist onterecht krijgen of dat die verkeerd wordt vastgesteld.

In 2017 kaartten interne controleurs al aan dat er hardnekkige problemen waren rond de Wajong. Die rapporten werden pas naar buiten gebracht toen Trouw hier in 2019 om vroeg.

Nu vroeg het AD interne Wajong-stukken op. Volgens de krant zouden die rapporten al verstuurd moeten zijn, maar het UWV zegt dat minister Van Hijum eerst de Tweede Kamer zal informeren. De verwachting is dat hij later deze week een brief aan de Tweede Kamer stuurt.

Interne bronnen zeggen verder tegen het AD dat het bij het UWV al maanden bekend is dat er meer problemen zijn dan alleen bij de WIA-uitkering. Zo zijn er, naast de Wajong, ook gedupeerden bij de WW (werkeloosheidsuitkering) en de Ziektewet. EenVandaag schrijft dat dit volgens Van Hijum niet op dezelfde schaal zou zijn als de fouten bij de WIA. Een oud-UWV-medewerker betwijfelt dat.

Deze zomer zei het UWV nog dat de regels rond de Wajong-uitkering te ingewikkeld zijn en daarom eenvoudiger moeten. Een deel van de mensen met zo'n uitkering houdt daardoor te weinig geld over om goed van rond te komen.

"Mensen vinden dat spannend en moeilijk omdat het kan leiden tot terugvorderingen", zei UWV-bestuurslid Nathalie van Berkel destijds. "Ze laten het liggen. Zo hebben die regels een tegenovergesteld effect van waar ze voor bedoeld zijn."