Apothekersassistenten leggen in het hele land het werk neer

Voor het eerst leggen duizenden apotheekmedewerkers in het hele land het werk neer. Ze eisen een hoger loon en betere werkomstandigheden. Vakbonden FNV en CNV verwachten vandaag zo'n tienduizend actievoerders op het Malieveld in Den Haag.

De afgelopen negen weken hebben apotheekmedewerkers al een estafettestaking gehouden voor een betere cao, maar omdat daarmee niet het gewenste resultaat is bereikt wordt er vandaag dus landelijk gestaakt.

"Een staking op deze schaal is nog nooit eerder gebeurd", zegt Manon van Essen van CNV. "Veel apothekersassistenten zijn vrouw. Ze hebben dit vak gekozen omdat ze het leuk en belangrijk werk vinden." Geld was dus niet de motivatie, maar steeds meer medewerkers hebben moeite met rondkomen, getuigt Paula Kleijbergen, die al dertig jaar werkt als apothekersassistent in Rotterdam-Zuid.

"Ik draai voornamelijk nachtdiensten, het werk is zwaar en er ligt een grote verantwoordelijkheid bij ons." Kleijbergen, die al bij de eerste stakingen betrokken was, heeft gezien hoe de groep groeide en ook luider werd. "In het begin stonden ze erbij maar wisten ze niet goed wat ze moesten doen. Ondanks dat we daar staan om voor onze rechten op te komen, voelen we ons wel schuldig naar de patiënten toe."

Ook bij de vakbonden horen ze dit terug. Het gevoel dat ze mensen in de steek laten. "De medewerkers zijn lang loyaal gebleven aan de werkgever en de patiënten. Maar het wordt moeilijk om nieuw personeel te vinden. Jongeren kijken ook naar wat het werk hen oplevert en het salaris voor medewerkers van openbare apotheken is niet best", zegt Van Essen.

Marieke van de Schepop-Smit uit Vaassen (Gelderland) heeft al 15 jaar ervaring als apothekersassistent en verdient maandelijks zo'n 1600 euro netto voor 20 uur . "Het salaris speelt zeker een rol, maar er zijn ook andere zaken waar we tegenaan lopen die het werk niet makkelijk maken." Zo heeft ze sinds 2008 veel zien veranderen toen het preferentiebeleid werd ingevoerd. Dat beleid bepaalt dat de goedkoopste medicatie wordt vergoed. "Dat kan dus betekenen dat patiënten een ander medicijn krijgen dan ze gewend waren. Dat leidt tot verwarring en onvrede aan de balie."

Ook Kleijbergen kan daarover meepraten. "Nadat een patiënt van de dokter komt, zijn wij het laatste loketje, waar we vaak nog worden gezien als doosjesschuivers. Maar ons werk bestaat uit meer dan dat. De dokter rekent erop dat wij de laatste controle doen. Is de dosis geschikt? Gaat dat samen met de andere medicatie die de patiënt al inneemt?" Er moet dus het een en ander worden uitgelegd en soms vinden er ook moeilijke gesprekken plaats als een medicijn niet beschikbaar is. Dat leidt soms tot agressie aan de balie.

Uit een eerder onderzoek is gebleken dat die agressie ook een reden is voor apotheekmedewerkers om te stoppen. Zo wijken ze uit naar een functie als apothekersassistent in een ziekenhuis waar ze vallen onder een andere cao. "Daar kunnen mensen zo'n 600 tot 800 euro meer verdienen en dat wringt", zeggen de vakbonden.

Die eisen nu een loonsverhoging van minimaal 6 procent, met terugwerkende kracht vanaf 1 juli en een minimumuurloon van 16 euro. Ook willen ze dat alle gewerkte uren worden uitbetaald. Dus ook alle voorbereidingsmomenten voordat de apotheek opengaat.

Hoewel de staking is gericht op de werkgevers, zeggen veel apothekers hun personeel te steunen. "Ze hebben hun personeel gestimuleerd om mee te doen met de staking", zegt een woordvoerder van de werkgeversvereniging zelfstandige openbare apothekers (WZOA). De apothekers zeggen namelijk dat ze niet genoeg geld hebben om de salarissen te verhogen. Daarmee is de staking ook een aanklacht tegen de zorgverzekeraars en de politiek.

De WZOA verwacht dat er vandaag zo'n duizend apotheken gesloten zullen zijn. "Er zullen wel apothekers aanwezig zijn voor spoedgevallen", aldus een woordvoerder.

Kleijbergen en van de Schepop-Smit staan in ieder geval niet in de apotheek. Zijn zijn allebei op het Malieveld. "We doen ertoe, we mogen ons laten horen. Het gevoel dat we patiënten in de steek laten blijft, maar als we er niet staan laten we onszelf in de steek."