Van 1 tot en met 8 september vindt op diverse locaties in de stad weer het Queer Film Festival Utrecht plaats. Programmeur Max de Valck vertelt wat we van deze vijfde editie kunnen verwachten.

Het thema dit jaar is Genderations: Queer Past, Present & Future. Waarom hebben jullie daarvoor gekozen?

“We willen leren van het verleden, gesprekken aangaan over queerness in de hedendaagse maatschappij én een kritische blik werpen op de toekomst. Verder was het een mooie aanleiding om in de archieven te duiken en cultklassiekers te vertonen. Ik ben heel blij met ons retrospectief over New Queer Cinema, een stroming van onafhankelijke queer films uit begin jaren 80 tot midden jaren 90. We vertonen vijf films uit deze periode en een documentaire uit 2018 die erop terugblikt.”

De openingsfilm van Lizzie Borden, uit 1983, is een van die vijf.

“Klopt. Dat is een hele vette film zoals je die je tegenwoordig niet vaak meer ziet. Het verhaal speelt zich af in een futuristisch New York, waarin na een sociaaldemocratische revolutie een enkele partij de macht in handen heeft. Queer vrouwen van kleur komen daar tegen in opstand. De film volgt drie feministische protestgroepen die elk op hun eigen manier het systeem willen ontmantelen. Dat is nog steeds relevant en ik hou van het activistische karakter. Veel van de acteurs zijn ook echt activisten uit die tijd.”

Hebben hedendaagse queer films een ander karakter?

“Vandaag de dag kunnen ze meer politiek correct zijn. Meer gepolijst. Wat op zich een prima ontwikkeling is, want nu zie je bijvoorbeeld meer films waarin een belangrijk thema is. Vroeger waren queer personages vaak degenen die stierven of in ieder geval geen geluk ervoeren.”

Waar letten jullie op bij het programmeren van nieuwere films?

“We willen de veelzijdigheid van queerness laten zien. Mensen uit de community moeten zichzelf op het grote scherm gerepresenteerd voelen. Dat is het belangrijkst en kan op allerlei manieren. Daar zijn geen strikte regels aan verbonden. Een mooie titel dit jaar is het Nigeriaanse gay drama van Babatunde Apalowo, over de complexe start van een liefdesrelatie. Of de internationale première van , over de bizar mooie fotografie van George Platt Lynes.”

Wat is The 10 Minute Challenge?

“We dagen beginnende filmmakers uit om films van 10 minuten te maken die op het festival in première gaan. Ze worden begeleid tijdens het maakproces met onder meer workshops. Een van de doelstellingen van het QFFU is het bieden van een podium aan queer filmmakers en met deze challenge doen we dat in optima forma. Een jury is hun films nu aan het beoordelen. Tijdens het festival worden drie prijzen uitgereikt.”

Jullie besteden ook veel aandacht aan randprogrammering

“Daarmee bieden we verdieping aan de films en zoeken we extra verbinding met de gemeenschap. Zo geeft Geoffrey van der Ven een spoken word-workshop na de vertoning van de New Queer Cinema-titel , een poëtische documentaire over de positie van zwarte queer hiv-positieve mannen in de Verenigde Staten. Met de deelnemers reflecteert Geoffrey op de film. Daar kijk ik erg naar uit.”