Suikertaks op zuivel, frisdrank en sapjes, Kamer gaat kiezen uit vijf opties

De Tweede Kamer gaat een besluit nemen over een verbruiksbelasting op suikerhoudende dranken zoals zuivel, limonade en vruchtensap. Dat moet leiden tot gezondere aankopen. Het demissionaire kabinet heeft daarvoor vijf varianten uitgewerkt en vandaag gepresenteerd.

Bij alle vijf varianten wordt de belasting per soort drank verhoogd op basis van het suikergehalte. Hoe meer suiker, hoe hoger de belasting. Daarbij wordt gekeken naar het aantal gram suiker per 100 milliliter. Chocolademelk valt overigens onder zuivel, ook al is aan de melk vaak veel suiker toegevoegd.

In de eerste variant gelden er geen uitzonderingen. In de tweede variant is alleen mineraalwater uitgezonderd. In de derde variant zijn ook zuivel- en sojadranken met weinig suiker uitgezonderd. In de vierde variant worden pure vruchten- en groentesappen laag belast ook al zit er suiker in. En in de vijfde variant vallen ook pure vruchten- en groentesappen volledig onder de uitzondering.

Van 14 tot 27 cent duurder

Hoe meer uitzonderingen, hoe duurder de overgebleven drankjes worden omdat de belasting daarover wordt verdeeld. Voor Red Bull betekent dit bijvoorbeeld dat het drankje in de eerste variant 14 cent per liter duurder wordt, en in de vijfde variant 27 cent. Coca Cola Zero Sugar wordt goedkoper ten opzichte van nu. 22 cent goedkoper in de eerste variant, en 9 cent goedkoper in de vijfde variant.

De Tweede Kamer had het kabinet om deze uitwerking gevraagd omdat een gevarieerde belastingheffing de consument zou aanzetten tot gezonder frisdrankgebruik. De Gezondheidsraad adviseert mensen zo min mogelijk suikers binnen te krijgen via dranken. Het maakt daarbij niet uit of het natuurlijke suikers of toegevoegde suikers zijn.

Verbruiksbelasting per 1 januari

Deze suikerbelasting moet in de plaats komen van de verbruiksbelasting voor frisdrank die per 1 januari is ingegaan. Die ging omhoog van bijna 9 naar ruim 26 cent per liter, ongeacht hoeveel suiker er in zit. Alcoholvrije dranken waar nu verbruiksbelasting op zit zijn limonade (inclusief siroop), vruchtensap, groentesap, alcoholvrij bier, alcoholarm bier met 0,5% of minder alcohol, andere dranken met maximaal 1,2% alcohol.

De verbruiksbelasting op mineraalwater werd juist afgeschaft omdat het kabinet dat als gezondere keuze ziet. Specifiek zuivel- en sojadranken zijn op dit moment ook uitgezonderd van de verbruiksbelasting, vanwege het hoge eiwitgehalte. Ook al zit er soms veel suiker in. Dat leverde eerder discussie op.

Die discussie zal opnieuw plaatsvinden in de Tweede Kamer als er over de vijf varianten wordt gedebatteerd. Het is moeilijk te zeggen welke variant de voorkeur gaat krijgen. Op zijn vroegst per 1 januari 2026 kan de suikertaks ingaan.